Fot: artursfoto / Rozlane eozynofilowe zapalenie powięzi nie ma określonych przyczyn. Może dotyczyć powięzi zarówno kończyn, jak i tułowia. Zapalenie powięzi podeszwowej na podłożu urazu czy nadmiernego obciążenia jest nieco odmiennym stanem. W przeciwieństwie do rozlanego zapalenia powięzi – dużo częstsze. Powięź jest to błona zbudowana z tkanki łącznej. Pokrywa mięśnie w każdej części ciała i pełni bardzo ważne funkcje. Współtworzy również przegrody między mięśniami. Jedną z patologii polegającą na zapaleniu powięzi jest rozlane zapalenie powięzi z eozynofilią. Eozynofilia oznacza, że w organizmie dochodzi do wzrostu poziomu eozynofilii we krwi, czyli jednego z rodzaju białych krwinek. Zupełnie innym stanem jest zapalenie powięzi. Co to jest rozlane zapalenie powięzi z eozynofilią? Eozynofilowe rozlane zapalenie powięzi jest schorzeniem polegającym na stwardnieniu w bardzo znacznym stopniu skóry, jak również tkanki podskórnej. Nie określono przyczyn powstawania tego schorzenia, a przez rzadkość, z jaką ta choroba się rozwija, niewiele jest na jej temat badań. Za czynniki wpływające na rozwój zapalenia powięzi można uznać nadmierny wysiłek fizyczny, urazy, działanie chemicznych substancji, miejscowe zakażenia. Zdarza się, że w przypadku niektórych chorób zaburzających funkcjonowanie układu immunologicznego człowieka, czyli np. chorób nowotworowych, chorób o podłożu immunologicznym czy leczenia immunosupresyjnego, również rozwija się eozynofilowe rozlane zapalenie powięzi. Zobacz film i dowiedz się z czego składa się krew: Zobacz film: Z czego składa się krew? Źródło: Getty Images / iStock. Objawy i leczenie zapalenia powięzi z eozynofilią W przypadku powstania zapalenia powięzi z eozynofilią dochodzi do nacieków zapalnych i włóknienia w obrębie powięzi, tkanki podskórnej, mięśni i skóry. Jest to rzadkie schorzenie, obserwowane około 40. roku życia. Rozlane zapalenie powięzi objawia się nagle. Objawy ogólne to osłabienie, gorączka, bóle stawów. Z czasem dochodzi w tym przypadku do twardnienia skóry na kończynach, na tułowiu. Często atakowane są również stawy, w których może dojść nawet do ciężkich przykurczów, jeśli choroba nie jest odpowiednio leczona. Rozpoznanie choroby opiera się na stwierdzeniu stwardnień skóry i tkanki podskórnej, a także wzroście wskaźników zapalnych we krwi. Leczenie rozlanego zapalenia powięzi opiera się na stosowaniu glikokortykosteroidów. Zaczyna się od dość dużych dawek, które stopniowo są zmniejszane. Ponadto ważna jest właściwa rehabilitacja. Niekiedy udaje się skutecznie zahamować postęp choroby, jednak zdarza się, że zapalenie powięzi przewleka się, a przykurcze mogą pozostać utrwalone. Trudno mówić też o jakiejkolwiek profilaktyce rozlanego zapalenia powięzi mięśniowej z eozynofilią, ponieważ zbyt mało zostało opisanych przypadków choroby i nie ma żadnych pewnych przyczyn jej powstawania, by móc je eliminować. Zapalenie powięzi podeszwy Zapalenie powięzi podeszwy związane jest z bardzo częstym bólem okolicy pięty, czyli stanem zapalnym rozcięgna podeszwowego. Ból pojawia się po przebudzeniu i nie pozwala na normalny chód. W momencie stania czy chodzenia pojawia się ból nie do zniesienia. Początkowo jest to zapalenie rozcięgna podeszwowego, wywołanego naderwaniem, stanem zapalnym; z czasem dochodzi do degeneracji powięzi podeszwowej. Ból nasilony jest szczególnie na pięcie i na łuku stopy. Są to istotne dla powięzi miejsca, ponieważ tam podczas stania czy chodzenia rozkładane są największe obciążenia. Leczenie zapalenia powięzi podeszwowej opiera się na ograniczeniu aktywności fizycznej, zimnych masażach po 15 minut 2 razy dziennie. Bardzo istotnym elementem leczenia i rehabilitacji jest rozciąganie stopy. Należy je wykonywać kilka razy dziennie. Przy przedłużającym się zapaleniu i nasilonym bólu konieczne bywa zastosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Osoby dotknięte zapaleniem powięzi powinny zredukować masę ciała. Ma to działanie profilaktyczne, jak i terapeutyczne, ponieważ każdy kolejny utracony kilogram masy zmniejsza obciążenie podeszwy. Jak działa układ mięśniowy? Dowiesz się tego z filmu: Zobacz film: Układ mięśniowy - budowa i funkcje. Źródło: 36,6.
Leczenie. Proces powrotu do zdrowia trwa od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy. Czas uwarunkowany jest rozległością zapalenia i innymi objawami towarzyszącymi. Zaleca się przede wszystkim przerwę w bieganiu na ok 4-5 tygodni. W tym czasie stosuje się ćwiczenia rozciągające rozcięgno i ścięgno Achillesa, masaż głęboki tkanek Ostroga piętowa – przyczyny, objawy, leczenie, domowe sposoby Ostroga piętowa jest rodzajem narośli kostnej – osteofitu. Tworzy się w wyniku przeciążeń, mikrourazów stopy, co poprzedzają zazwyczaj kontuzje rozcięgna podeszwowego oraz mięśni łydki. Sama ostroga jest jedynie objawem, a nie przyczyną dolegliwości. Jest potoczną nazwą zapalenia rozcięgna podeszwowego. Ostroga piętowa – co to jest? Przyczyny zapalenia rozcięgna podeszwowego Ostroga piętowa (łac. Calcar calcanei) nie jest widoczna gołym okiem, może występować, nie dając zupełnie żadnych symptomów. Takie zmiany dotyczą zwykle osób z upośledzeniem architektury stóp, co powoduje przeciążenia oraz zawodników sportowych, w szczególności biegaczy. Sama ostroga może przybierać różne kształty i rozmiary – wyróżnia się osteofity haczykowate, płaskie i szpiczaste. Pacjenci, którzy najczęściej zgłaszają się do specjalisty z takimi dolegliwościami to osoby w wieku 40–60 lat. Ostroga piętowa – objawy Ostrogi piętowe mogą generować bardzo nieprzyjemne dolegliwości. Pojawiający się ból pięty staje się często na tyle uciążliwy, że wprost uniemożliwia komfortowe przemieszczanie się. Dodatkowo bardzo często pacjenci skarżą się na: ostry, przeszywający ból w obrębie pięt podczas porannego wstawania, ból o charakterze tępym przez pozostałą część dnia, stan zapalny w obrębie tylnej części stopy, ból stopy, rozprzestrzeniające się od pięty nieprzyjemne uczucie ciepła, tkliwość punktową na guzie piętowym, zaostrzanie dolegliwości podczas chodzenia na boso. Ból pięty jest szczególnie intensywny rano, w ciągu dnia nieco łagodnieje. Jego narastanie odnotowuje się ponownie, po pokonaniu dłuższych dystansów. Wówczas topografia może obejmować nawet całą stopę. Polecane dla Ciebie różne warianty, wkładka zł różne warianty, wkładka zł krem, potliwość, rogowacenie, suchość, dla diabetyków, bez parabenów zł krem, rogowacenie, dla diabetyków zł Ostrogi piętowe zazwyczaj bardzo dobrze poddają się leczeniu nieinwazyjnemu. Jego podstawą jest odpoczynek i odciążanie stóp, co pomaga wstępnie zmniejszyć ból oraz istniejący obrzęk. Stosuje się okłady z woreczków z lodem, a także specjalne wkładki do butów w kształcie pączka, które pomagają zmniejszyć nacisk na newralgiczne miejsce. Bardzo pomocne jest też stosowanie odpowiednio wyściełanego, sportowego obuwia. W zmniejszeniu obrzęku pomagają także leki przeciwzapalne. Jeśli ich działanie jest zbyt słabe, to stosuje się również iniekcje z kortyzonu. Bardzo ważnym elementem leczenia ostrogi piętowej jest także fizjoterapia. Szeroka gama zabiegowa pozwala na bardzo skuteczną walkę z opisywanymi zmianami. Jako jeden z najskuteczniejszych sposobów postępowania w przypadku zapalenia rozcięgna podeszwowego wymienia się zastosowanie fali uderzeniowej. W bardzo krótkim czasie penetruje w głąb tkanek i doprowadza do zniszczenia niepożądanych zwapnień, złogów kostnych, powodując także poprawę ukrwienia i działanie przeciwzapalne. Poza tym wykorzystuje się także fonoforezę z lekiem przeciwzapalnym, magnetoterapię oraz jonoforezę. Z bardzo dobrymi efektami stosuje się również laser wysokoenergetyczny. Operacja ostrogi piętowej to rzadkość. Wynika to z bardzo dobrej reakcji na postępowanie nieinwazyjne. W przypadku, kiedy zmiany są jednak bardzo zaawansowane, skutecznym rozwiązaniem może okazać się laserowe usuwanie ostrogi piętowej. Ostroga piętowa – ćwiczenia Ćwiczenia na ostrogę piętową to przede wszystkim praca nad rozluźnianiem rozcięgna podeszwowego. Dodatkowo należy skupić się nad regulacją napięcia w obrębie mięśni łydki. Przykładowe ćwiczenia to: Pozycja: siad na krześle. Kończyny dolne ustawione pod kątem 90 stopni w stawach kolanowych, ręce oparte o siedzisko. Pod stopą piłeczka tenisowa. Ruch: polega na nacisku i jednoczesnym przetaczaniu piłeczki pod stopą od pięty do palców i z powrotem. W ten sposób należy kontynuować ćwiczenie przez 4–5 minut. Pozycja: siad prosty. W rękach trzymamy koniec ręcznika, który jest zaczepiony o górną część stóp. Ruch: polega na powolnym przyciąganiu górnych części stóp do siebie i utrzymaniu pozycji skrajnej przez kilka sekund. Ćwiczenie należy powtórzyć kilkukrotnie. Pozycja: stanie w delikatnym rozkroku na klinie, przy ścianie. Ręce oparte o ścianę. Ruch: polega na wspięciu na palce i utrzymaniu pozycji przez kilka sekund, a następnie powolnym opuszczaniu pięt, aż do momentu, kiedy dotkną klina. Ćwiczenie należy powtórzyć kilkukrotnie. Pozycja: stanie przy ścianie w wykroku. Kończyna dolna zakroczna wyprostowana w stawie kolanowym, stopa dokładnie przylega do podłoża. Ruch: polega na wciskaniu pięty nogi zakrocznej w podłoże przez 10–30 sekund. Następnie należy zwiększyć zakres ruchu w stawie skokowym przez większe pochylenie do przodu i ponownie wcisnąć piętę w podłoże na 10–30 sekund. Ćwiczenie powtarzamy 4–5 razy. Bardzo dobrym uzupełnieniem fizjoterapii jest zastosowanie wkładki na ostrogę piętową. Właściwie dobrana zapewni odpowiednie ustawienie stóp, pozwoli odciążyć i poprawić ukrwienie, przyczyniając się do lepszej regeneracji. Niezwykle istotne jest, aby takie wkładki zostały przygotowane indywidualnie, z wykonaniem wszystkich niezbędnych pomiarów biomechanicznych. W połączeniu z ćwiczeniami i zabiegami fizykalnymi takie postępowanie powinno przynieść oczekiwane rezultaty. Rozcięgno podeszwowe – profilaktyka Do działań profilaktycznych chroniących przed powstawaniem górnej oraz dolnej postaci ostrogi piętowej należy przede wszystkim właściwy dobór obuwia. Należy unikać butów na wysokim obcasie i z wąską częścią przednią. Poza tym duże znaczenie ma odpowiednio zaplanowany trening i uwzględnienie ćwiczeń rozciągających. Pozwoli to przygotować struktury, takie jak rozcięgno podeszwowe i mięśnie łydki do wysiłku fizycznego bez ryzyka przeciążenia. Ostroga piętowa – domowe sposoby W przypadku, kiedy nie unikniemy pojawienia się ostrogi piętowej, warto skorzystać z naturalnych sposobów postępowania. Domowe sposoby na ostrogi piętowe to okład z liści młodej kapusty, liści orzecha włoskiego czy czarnej herbaty. Wszystkie te rośliny wykazują działanie ściągające, co może nieco zmniejszyć objawy stanu zapalnego i złagodzić ból. Można również przygotować wywar z liści laurowych i wykorzystać go do robienia okładów na bolące pięty. Twoje sugestie Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym. Zgłoś uwagi Polecane artykuły Zawroty głowy – przyczyny, objawy, leczenie Zawroty głowy mogą być spowodowane na przykład zbyt gwałtowną zmianą pozycji czy odwróceniem głowy i wówczas są zjawiskiem fizjologicznym. Czasem jednak mogą być wynikiem poważniejszych dolegliwości. Jakich? Czkawka – przyczyny i leczenie Czkawka (łac. singultus) w większości przypadków bywa zjawiskiem całkowicie fizjologicznym oraz powszechnym. Jednakże uporczywa czkawka, która utrudnia funkcjonowanie, może być objawem chorób układu trawiennego i nerwowego. Z tego względu, mimo pozornie błahego charakteru, nie należy jej lekceważyć, a przy występowaniu innych niepokojących objawów koniecznie należy skonsultować się ze specjalistą. Czym jest czkawka? Co może oznaczać? Jak się jej pozbyć? Odpowiadamy w poniższym artykule. Kolka wątrobowa – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby na atak kolki żółciowej Kolka wątrobowa (żółciowa) objawia się jako silny i nagły ból pod prawym łukiem żebrowym, który może trwać nawet kilka godzin. Wynika z zaburzonej pracy pęcherzyka żółciowego. Kto najbardziej jest narażony na kolkę wątrobową i w jaki sposób można złagodzić ból, który jej towarzyszy? Paranoja indukowana (Folie a deux) – na czym polega zaburzenie psychiczne znane z filmu „Joker 2”? Wszystko wskazuje na to, że fabuła powstającego filmu „Joker 2" zbudowana zostanie wokół zaburzenia zwanego paranoją indukowaną (folie a deux). Znajomość objawów i charakterystyki tej przypadłości pozwala przewidzieć, o czym będzie opowiadała kontynuacja kinowego przeboju z 2019 roku. Pęknięty ząb – co robić, jak się leczy? Do najczęstszych przyczyn pęknięć zębów należą wady zgryzu, bruksizm, nagryzienie twardego przedmiotu. Uraz pojawia się także jako powikłanie leczenia kanałowego. Pęknięcie może dotyczyć korony zęba, ale też korzenia. Najczęstsze jest to pęknięcie poprzeczne (wzdłuż). Terapia polegW innych sytuacjach konieczne może być leczenie kanałowe czy nawet usunięcie zęba Ból po prawej stronie brzucha – co może oznaczać? Ból brzucha po prawej stronie to objaw wielu dolegliwości, które mogą dotyczyć zarówno dzieci, jak i dorosłych. W zależności od jego lokalizacji i typu będzie świadczył o różnych problemach. Co może powodować ból po prawej stronie brzucha? Hipertermia (przegrzanie) organizmu – objawy, przyczyny, pierwsza pomoc Fala upałów przetaczająca się nad krajem sprzyja wystąpieniu hipertermii. Do przegrzania organizmu dochodzi na skutek zaburzenia mechanizmów termoregulacji i niemożności oddania wytworzonego przez organizm ciepła. Szczególnie narażone na jego wystąpienie są noworodki i osoby starsze. Jak rozpoznać hipertermię? I jak wygląda pierwsza pomoc w przypadku podejrzenia udaru cieplnego? Jakie objawy towarzyszą stopie wydrążonej? Oprócz typowych i charakterystycznych objawów stopy wydrążonej, takich jak skrócenie stopy, podwyższeniu ulega część grzbietowa stopy, tzw. podbicie. Dodatkowo mogą wystąpić: szponowate ustawienie palców; deformacje palucha; nadmierny przykurcz rozcięgna podeszwowego;A Przegląd 2015 z ośmiu istniejących badań stwierdzono, że opukiwanie zapewnia krótkotrwałą ulgę w bólu osobom z zapaleniem rozcięgna podeszwowego. W przeglądzie nie znaleziono wiarygodnych dowodów na długoterminowy wpływ opukiwania na zapalenie rozcięgna podeszwowego. Prywatny badanie 2015 porównał nagranie do 15 minut
Przyczyny bólu stopy w okolicy pięty są bardzo różne. Wiele dolegliwości zaczyna się już w młodym wieku, dlatego ból pięty bardzo często ma związek z noszeniem źle dobranego obuwia. Dlaczego bolą pięty? Bolące pięty są uprzykrzającą życie dolegliwością również w wieku starszym, która sprawia znaczny dyskomfort i utrudnia normalne poruszanie się. W obu przypadkach dolegliwości bólowe są większe u osób aktywnych sportowo. Ból pięty przy chodzeniu może mieć źródło w wielu schorzeniach, jak np.: zapalenie rozcięgna podeszwowego, choroba Haglunda, zespół kanału stępu czy neuropatia Baxtera. W każdym z tych przypadków kluczowa w procesie leczenia jest właściwa diagnostyka. Aby uniknąć zmian zwyrodnieniowych, znacznego nasilenia objawów bólowych i ewentualnego uszkodzenia nerwu, należy skonsultować się z ortopedą w celu dokonania rozpoznania i wszczęcia właściwej procedury leczenia. Co to jest ostroga piętowa? Wielu pacjentów zgłasza się do ortopedy z dokuczliwym bólem pięty pytając, czy przyczyną ich dolegliwości może być tzw. ostroga piętowa. Ta potoczna nazwa dotyczy zapalenia rozcięgna podeszwowego i jest spotykana dość często. Pacjenci zgłaszają lekarzowi nagły i bardzo dokuczliwy ból pięty z tyłu, w okolicy części podeszwowej. W tym wypadku problem dotyczy tkanki miękkiej (rozcięgna), która rozpościera się od guza kości piętowej i biegnie do palców. Pojęcie ostrogi piętowej zaś bierze się z obrazu radiologicznego, gdzie na zdjęciu rentgenowskim widoczny jest wyrostek, czyli kolec kości piętowej. Tworzy się on na skutek zapalenia toczącego się w miejscu, gdzie kość pięty łączy się z rozcięgnem piętowym. Jakie są objawy zapalenia rozcięgna podeszwowego? Problem ostrogi piętowej dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Występuje częściej u osób starszych, pracujących lub dużo przebywających w pozycji stojącej, w wyniku zmian zwyrodnieniowo-przeciążeniowych. Na ból pięt szczególnie narażone są osoby otyłe, a także mające ograniczony zakres ruchu w obrębie stawu skokowego. U osób z nadwagą występuje spłaszczenie podłużnego łuku stopy powodując, że rozcięgno piętowe naciąga się jeszcze bardziej. Patologia ta często występuje u sportowców, szczególnie u biegaczy, których treningi są zbyt intensywne. Może być też efektem długoletniego noszenia butów na wysokim obcasie przez kobiety. Głównym objawem jest przeszywający ból pod piętą, odczuwany rano w czasie pokonywania kilku pierwszych kroków po wstaniu. Czasem ból pięty po nocy ustaje w czasie dnia, a pod wieczór wraca, rozszerzając się na całą piętę. Bólowi, który występuje po stronie przyśrodkowej pięty, często towarzyszy napięcie powięzi podeszwowej, z jednoczesną utrudnioną możliwością grzbietowego zgięcia stopy. Diagnostyka i leczenie zapalenia rozcięgna podeszwowego W rozpoznaniu bólu pięty wskazane jest badanie palpacyjne, gdyż tkliwość okolicy ostrogi piętowej jest bardzo duża. Do rozpoznania ostrogi piętowej konieczne jest wykonanie badania RTG, które może ujawnić , czy ból pięty, z którym się borykamy jest związany z obecnością ostrej narośli kostnej na pięcie. Lekarz może dodatkowo zlecić badanie rezonansem magnetycznym, który pozwala wykryć nieprawidłowości w obrębie powięzi podeszwowej. MRI może również pokazać niewidoczne złamania przeciążeniowe wywołujące ostry ból pięty z tyłu w obrębie podeszwy stopy. W najłagodniejszej postaci zapalenia rozcięgna podeszwowego zazwyczaj wystarczy odpowiedni dobór obuwia, zastosowanie wkładki amortyzującej obciążenia kości piętowej oraz ćwiczenia rozciągające. Oczywiście nie możemy liczyć, że dolegliwości bólowe natychmiast ustąpią. Proces leczenia zachowawczego tego rodzaju bólu pięty, gdzie staramy się zwalczyć przyczyny patologii, jest niestety długotrwały. W postaci bardziej zaawansowanej, pomocna może być farmakoterapia niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi, bądź też lekami sterydowymi pod postacią iniekcji. W tym wypadku należy być ostrożnym, gdyż ostrzykiwanie powięzi podeszwowej może nieść ryzyko jej przerwania, znacznie komplikując dalszy proces leczenia. Podstawą leczenia jest fizjoterapia, ponieważ bardzo często chorobie tej towarzyszy przykurcz mięśni łydki czy zaburzenia w budowie stopy, więc leczenie przebiega kompleksowo. Kiedy konieczna jest operacja ostrogi piętowej? Operację ostrogi piętowej przeprowadzana się w przypadkach, gdy boląca pięta po leczeniu nieoperacyjnym, na które przeznacza się standardowo aż do 12 miesięcy, nadal daje dolegliwości. Zabieg operacyjny rozcięgna podeszwowego najczęściej polega na częściowym nacięciu samego rozcięgna. Dawniej stosowano różne techniki, ważne było, aby dostatecznie uwidocznić operowaną okolicę. Obecnie najczęściej wykonujemy zabieg endoskopowo, wykorzystując dwa małe nacięcia skóry pozwalające wprowadzić odpowiednie narzędzia wraz z kamerą. Ingerencja w strukturę stopy nie jest duża, zabieg obarczony jest niskim ryzykiem powikłań, ale wykonujący zabieg lekarz musi być ostrożny, ponieważ operuje blisko nerwu Baxtera. Po operacji pacjent szybko wraca do sprawności. Nie stosuje się unieruchomienia gipsowego. Już następnego dnia po zabiegu zaleca się wykonywanie ćwiczeń, aby funkcja stopy wróciła do swojego pierwotnego stanu. Kule łokciowe stosuje się przez dwa tygodnie, aby nie odczuwać bólu. Rokowania po operacji rozcięgna podeszwowego są bardzo dobre. Bóle pięt nie powinny stanowić już problemu. Sportowcy, u których dolegliwości bólowe ustąpiły, mogą powrócić do dawnego programu treningowego. Czym jest choroba Haglunda? Po raz pierwszy chorobę określił w 1927 roku Patrick Haglund. Stan ten został opisany jako idiopatyczny, co oznacza, że nie ma widocznej przyczyny, chociaż lekarze powiązali go z kilkoma czynnikami. Pięta Haglunda, inaczej określana jako Deformacja Haglunda to stan, w którym wystaje dodatkowa część kości piętowej, powodując podrażnienie i stan zapalny. Dobrze pokazuje to zamieszczone zdjęcie RTG pacjenta przed operacją. Podobnie jak u ludzi mogą występować różne rozmiary i kształty nosa, tak mogą występować różnice w wielkości i kształcie tych kości. Wystająca część kostna może ocierać się o leżące powyżej ścięgno Achillesa i powodować ból ścięgna. Ból piety z tyłu w tym przypadku nie jest wynikiem pojedynczego urazu, a bardziej zależy od aktywności fizycznej i forsownych treningów (zwłaszcza bieganie, a także sporty pokrewne jak np. piłka nożna). Nie jest to jednak regułą, ponieważ ból pięty pojawia się również u ludzi, nie mających ze sportem nic wspólnego. Tkanka miękka na kości piętowej, w pobliżu przyczepu ścięgna Achillesa, staje się podrażniona, gdy kość ociera się o but podczas chodzenia. Prowadzi to często do bolesnego zapalenia kaletki ścięgna Achillesa. Kość pięty odchyla się nieco na zewnątrz, co zwiększa prawdopodobieństwo obcierania się pięty o grzbiety butów. Odczuwany przez nas ból pięty nasila się. Dolegliwościom bólowym nie towarzyszą wbrew pozorom zbyt ciasne buty, a źle wyprofilowany i zbyt sztywny zapiętek występujący np. w: kobiecych czółenkach, męskich butach zimowych, kaloszach, czy chociażby łyżwach hokejowych lub rolkach. Niektóre opracowania naukowe podają, że w pewnym stopniu w deformacji Haglunda również sporą rolę odgrywa dziedziczność (anatomia stóp – kształt kości piętowej i wydrążenie stopy) oraz nadwaga. Jakie są objawy Deformacji Haglunda? Pierwszym symptomem jest ból pięty z tyłu, czyli guza piętowego, bez wyraźnych oznak obrzęku. Początkowe objawy mają łagodny charakter, prowadząc jedynie do uczucia dyskomfortu w trakcie chodu. Pacjenci odczuwają ucisk w tylnej części pięty, szczególnie podczas zakładania obuwia. Początkowo objawy nie są na tyle bolesne i uciążliwe, aby od razu z bólem pięty iść do lekarza. W ten sposób proces deformacji guza piętowego ulega stałemu rozwojowi. Z czasem wspomniane dolegliwości bólowe ulegają nasileniu, powodując wyraźne utykanie w czasie marszu. Ból pięty najczęściej pojawia się po wysiłku fizycznym lub nad ranem, rzadko jednak mamy do czynienia z nim w nocy. Z czasem na guzie piętowym rozwija się zniekształcenie wraz z bolesnym obrzękiem, co wyraźnie pokazuje zamieszczone zdjęcie. Kość piętowa w tak zaawansowanym stanie chorobowym jest bardzo bolesna. Szczególnie odczuwalne jest to w trakcie ruchu zgięcia grzbietowego stopy. Kolejnym stadium może być proces zapalny w obrębie przyczepu ścięgna Achillesa do kości piętowej. Główne objawy choroby Haglunda: zauważalny guz na tylno-górnej części pięty ból pięty z tyłu w okolicy przyczepu ścięgna Achillesa do kości piętowej ból pięty po nocy zaczerwienienie w okolicach tkanki zapalnej obrzęk w tylnej części pięty choroba może wystąpić na jednej lub obu stopach Diagnostyka i leczenie choroby Haglunda Deformację Haglunda można potwierdzić już na podstawie badania fizykalnego, jednak aby uzyskać całkowitą pewność i wykluczyć inne przyczyny bólu pięty np. ocenić strukturę kości piętowej, trzeba w diagnostyce wykonać zdjęcia rentgenowskie. Boląca pięta w przypadku Deformacji Haglunda, przy odpowiednio postawionej diagnozie i rozpoczęciu leczenia zachowawczego we wczesnym jej stadium, daje dobre rokowania dla pacjenta. Leczenie niechirurgiczne deformacji Haglunda, które rozpoczynamy od odpoczynku i znacznej redukcji aktywności fizycznej, ma na celu zmniejszenie stanu zapalnego kaletki. Aby zmniejszyć obrzęk, należy zastosować okłady z lodu, przykładając je w miejsce stanu zapalnego (schładzamy piętę przez 20 minut, by po przerwie, co najmniej 40 minut, powtórzyć proces). Lekarz może podać doustne niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen) w celu zmniejszenia bólu i stanu zapalnego. Lekarz może również zalecić wstrzyknięcie, pod kontrolą USG, kortykosteroidów w kaletkę, co może pomóc w diagnozie i leczeniu. Natomiast nie zaleca się zastrzyków steroidowych bezpośrednio do ścięgna Achillesa, ponieważ mogą osłabić ścięgno, co może prowadzić do zerwania ścięgna. Ważne są również ćwiczenia rozciągające kończyny dolnej, które pomagają rozładować napięcie ścięgna Achillesa. Kolejny element, to modyfikacja obuwia, aby zmniejszyć czynnik drażniący chorą kaletkę. Można pomyśleć o doborze wkładek ortopedycznych (pełnych lub podnoszących samą piętę) pozwalających na odciążenie podłużnego sklepienia stopy lub specjalnych butów z miękkim zapiętkiem, a nawet z odkrytą piętą. Leczenie zachowawcze może zmniejszyć ból pięty i zminimalizować stan zapalny, jednak nie zmniejszą samej deformacji na kości piętowej. Kiedy potrzebna jest operacja pięty Haglunda? W przypadku braku wyraźnych efektów leczenia zachowawczego i zaawansowanych zmian deformacji guza piętowego, ortopeda podejmuje decyzję o zabiegu chirurgicznym. Leczenie chirurgiczne polega na usunięciu wystającej części kostnej, kaletki głębokiej ścięgna Achillesa, która jest głównym źródłem bólu oraz czyści się przednią część ścięgna Achillesa (przyczep do kości piętowej). Operację można wykonać tradycyjną otwartą techniką chirurgiczną (z blizną 4-5 cm) lub minimalnie inwazyjną techniką endoskopową przy użyciu dwóch małych nacięć. Technika endoskopowa powoduje mniejsze powikłania przy gojeniu się rany po operacji, pozwala szybciej stać na chorej stopie i może pozwolić na krótszy czas rehabilitacji, a także szybszy powrót do: noszenia butów, pełnego zdrowia, aktywności fizycznej i sportu. W trakcie operacji ortopeda może dodatkowo wykonać ostrzyknięcie ścięgna Achillesa osoczem wysokopłytkowym. Cały zabieg trwa ok. 40 minut. Po operacji, aby zminimalizować ból pięty, pacjent ma założoną szynę gipsową, którą nosi przez tydzień od operacji. Po tym okresie może rozpocząć rehabilitację, ale poruszać się przez kolejne dwa tygodnie może przy pomocy Walkera (but ortopedyczny). Ważne jest, aby po operacji postępować zgodnie z instrukcjami ortopedy i fizjoterapeuty. Zwykle powrót do uprawiania sportu i biegania następuje po około 12 tygodniach po operacji, w zależności od tego, jak przebiega rehabilitacja. Aby zapobiec nawrotom Deformacji Haglunda, by boląca pięta dalej nam nie dokuczała, należy: nosić odpowiednie obuwie – unikając butów ze sztywnym zapiętkiem, wykonywać ćwiczenia rozciągające, unikać biegania po twardym podłożu i podbiegów w czasie treningów. Przyczyny neuropatii nerwu piszczelowego Ból w stopie, zlokalizowany w okolicy pięty, może być również wynikiem neuropatii nerwu piszczelowego. Schorzenie to często określane jest mianem zespołu kanału stępu (tajemnicze pieczenie stopy - ból pięty). Neuropatia nerwu piszczelowego, choć jest powszechną przyczyną dolegliwości stopy, jest rzadko trafnie rozpoznawana, i co za tym idzie, niewłaściwie leczona. Nerw piszczelowy oraz naczynia krwionośne (tętnica i żyła piszczelowa tylna), a także ścięgna mięśni (zginacz palców, zginacz długi palucha i piszczelowy tylny) przechodzą przez wąski kanał stępu poniżej kostki przyśrodkowej, gdzie często dochodzi do ucisku. Niedotlenienie nerwu, wywołane zastojem żylnym, powoduje zwłóknienie włókien nerwowych. Wśród przyczyn neuralgii nerwu piszczelowego tylnego często wymienia się: stan zapalny pochewek ścięgnistych kanału stępu, a także przewlekłe drażnienie nerwu piszczelowego przez elementy kostne w momencie niewłaściwie stawianej stopy w trakcie chodzenia i biegu. Do bezpośrednich przyczyn zaliczyć można również wszelkiego rodzaju urazy w obrębie pięty i stawu skokowego jak: złamania i skręcenia, a także obecność blizn i zrostów. Jakie są objawy zespołu kanału stępu? Neuropatia nerwu piszczelowego objawia się piekącym bólem stopy na jej podeszwowej powierzchni. Ból pięty z tyłu może promieniować aż do przyśrodkowej części łydki. Zastój żylny (czasem też żylaki), o którym wcześniej wspominaliśmy, powoduje nasilenie dolegliwości bólowych w nocy. Ból pięty po nocy często ustaje samoistnie po rozpoczęciu chodzenia. Czasem możliwy jest obrzęk lub zgrubienie w okolicach kostki oraz pięty. Do pojawienia się zespołu predysponują: urazy w obrębie stawu skokowego, obrzęki, choroby reumatyczne oraz otyłość. U sportowców, szczególnie u biegaczy, przyczyną ucisku może być stan przeciążeniowy stopy w pronacji, zbyt mocne sznurowanie obuwia lub zaburzenie anatomiczne po złamaniu kości w obrębie pięty. Oczywiście, zanim wystąpią typowe objawy zespołu kanału stępu, sportowcy poddają stopy wielogodzinnym przeciążeniom np. podczas biegania (zwiększona objętość treningowa – liczba przebiegniętych kilometrów) lub na siłowni (zwiększenie masy dźwiganych ciężarów). Nasilenie dolegliwości zwiększa się podczas aktywności fizycznej, szczególnie w trakcie biegu. W tym miejscu warto podkreślić znaczenie biomechaniki ruchu, gdyż zaburzone stawianie stopy skutkuje jej złą pracą w trakcie każdego kroku biegowego. Charakterystyczne objawy: drętwienie i mrowienie podeszwowej powierzchni śródstopia, ból pod piętą, osłabienie siły mięśni zginaczy palców, możliwe skurcze palców, nasilenie objawów w nocy zwiększony ból w czasie chodzenia, zmniejszanie dolegliwości bólowych przy uniesionej kończynie Rozpoznanie neuropatii nerwu piszczelowego Kluczowe w leczeniu neuropatii nerwu piszczelowego jest prawidłowa diagnostyka. O ile przy oczywistym urazie rozpoznanie tego schorzenia nie sprawia problemów, to boląca pięta przy przewlekłych kontuzjach przeciążeniowych może stanowić problem. W badaniu klinicznym lekarz stwierdza dodatni objaw Tinela (objaw neurologiczny, wywołuje się go opukując pień badanego nerwu obwodowego) na przebiegu nerwu piszczelowego w kanale stepu. O wyniku pozytywnym świadczy uczucie bólu i drętwienia stopy. W diagnostyce cennych informacji dostarczyć mogą badania: rentgenowskie RTG (wykonane przy obciążonej stopie wyklucza złamania, osteolity i konflikty stawowe), ultrasonograficzne USG (wykrywa np. zapalenie błony maziowej) lub rezonansu magnetycznego MRI (uwidacznia zmiany chorobowe w kanale stępu, zbędne masy tkankowe). W diagnostyce można wykorzystać również EMG – badanie przewodzenia nerwowego, co może bezpośrednio potwierdzić dysfunkcję na poziomie nerwu. Niestety przewodnictwo nerwowe dość często wychodzi ujemnie, co nie wyklucza rozpoznania. Dzieje się tak, ponieważ badana stopa metodą EMG jest unieruchomiona, a dolegliwości występują w obciążeniu. Jak leczyć zespołu kanału stępu? Podstawą jest leczenie zachowawcze. Polega ono głównie na ograniczeniu aktywności fizycznej (należy przestać podrażniać nerw), stosowaniu leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, a także zastosowaniu specjalnych wkładek do butów lub całkowitej zmianie obuwia. Jeśli leczenie zachowawcze okazuje się nieskuteczne i nadal odczuwalny jest ból pięty, to przechodzi się do leczenia chirurgicznego. Zabieg polega na odbarczeniu kanału stępu (operacja trwa do 45 min.), co niestety nie zawsze okazuje się skuteczne. Czasem, w przypadku nieodwracalnych zmian w nerwie piszczelowym, po początkowym okresie złagodzenia objawów bólowych, może dojść do nawrotu neuropatii. Zespół kanału stępu jest przeciążeniem irytującym, którego pierwsze objawy mogą zostać zignorowane, a w dalszym okresie niewłaściwie zdiagnozowane. Skutkiem tego może być trwałe uszkodzenie nerwu piszczelowego. Leczenie tego schorzenia po okresie trzech miesięcy od pojawienia się pierwszych objawów, może być bardzo ciężkie, a czasami wręcz niemożliwe do całkowitego wyleczenia. Dlatego każdy dyskomfort w obrębie kostki przyśrodkowej lub pieczenie w okolicach pięty powinien zachęcić nas do skontaktowania się z ortopedą. Czym jest neuropatia nerwu Baxtera? Kolejną dolegliwością związaną z bólem pięty, również związaną z nerwem (wcześniej n. piszczelowym) jest neuropatia nerwu Baxtera. Anatomicznie, nerw Baxtera to pierwsza gałązka nerwu piszczelowego, która przechodzi po przyśrodkowej stronie kości piętowej na stronę podeszwową stopy. Sytuacja tej dolegliwości jest bardzo podobna do nerwu piszczelowego. Statystycznie podaje się, że jest to rzadko spotykana dolegliwość w obrębie pięty. Z drugiej jednak strony podaje się, że może to wynikać z trudności w prawidłowym rozpoznaniu, co skutkuje przeoczeniem neuropatii Baxtera. Objawy, takie jak boląca pięta, często są podobne do zapalenia rozcięgna podeszwowego i bywa tak, że obie patologie występują jednocześnie. Doświadczony ortopeda jest jednak w stanie wychwycić te charakterystyczne cechy różniące te dwie choroby. W przypadku neuropatii Baxtera mamy do czynienia z palącym bólem przyśrodkowej strony kości piętowej, promieniującym w kierunku guza piętowego i dającym uczucie drętwienia. Często dochodzi do nasilenia bólu w trakcie aktywności fizycznej. Przyczyny neuropatii Baxtera: zapalenie rozcięgna podeszwowego stopa wydrążona (zwiększone napięcie rozcięgna podeszwowego) stopa szpotawa (kompresja na przebiegu nerwu) stopa płaska (niewydolność mięśnia piszczelowego tylnego) stopa koślawa lub płasko-koślawa zapalenie ścięgna Achillesa Jak rozpoznać neuropatię nerwu Baxtera? Podstawą skutecznego leczenia jest postawienie prawidłowej diagnozy, a to w przypadku neuropatii Baxtera, jak już wspominaliśmy, nie jest łatwe. Diagnostyka opiera się głównie na badaniu klinicznym, w trakcie którego ortopeda przeprowadza wywiad i badanie palpacyjne. Pomocne w diagnostyce mogą być: badanie rezonansem magnetycznym MRI (uwidacznia zanik m. odwodziciela palca małego) oraz badaniem ultrasonograficzne USG. W celu potwierdzenia rozpoznania ortopeda może wykonać ostrzyknięcie lekiem sterydowym okolicy nerwu podeszwowego bocznego lub całego pnia nerwu piszczelowego, na poziomie troczka zginaczy. W przypadku ustąpienia dolegliwości i ból w pięcie mija, mamy pewność co do prawidłowej diagnozy neuropatii Baxtera. Leczenie nerwu Baxtera Leczenie tego schorzenia rozpoczynamy od fizjoterapii, która polega głównie na rozluźnieniu tkanki bezpośrednio otaczającej nerw (rozcięgno podeszwowe i mięśnie: odwodziciel palucha, czworoboczny podeszwy). Rozluźnieniu poddaje się również mięsień trójgłowy łydki i grupę kulszowo-goleniową, których zwiększone napięcie wpływa na napięcie rozcięgna podeszwowego i oczywiście ucisk na nerw. Dodatkowo, również do zastosowania w warunkach domowych, należy wykonywać ćwiczenia rozciągające, a także rolować tylną taśmę mięśniowo-powięziową w celu zmniejszenia napięcia. Sama fizjoterapia oraz ćwiczenia mogą okazać się niewystarczające, a nawet nieskuteczne w walce z bólem pięty. Dzieje się tak szczególnie w stanach przewlekłych, gdy pacjent zbyt późno zgłasza się do lekarza lub gdy terapia prowadzona jest nieprawidłowo (fizykoterapia może powodować nasilenie dolegliwości). W przypadku zwiększonych dolegliwości bólowych ortopeda może uzupełnić leczenie o leki przeciwbólowe. Jeśli terapia manualna nie przynosi wyraźnej poprawy, a boląca pięta nadal daje dokuczliwe dolegliwości, zalecany jest zabieg chirurgiczny, który wykonuje ortopeda. Zabieg jest dość trudny technicznie i polega na uwolnieniu nerwu podeszwowego bocznego, jednak dobrze wykonany, przynosi bardzo dobre rezultaty. Bibliografia: Patrick J. McMahon, 2009, “Medycyna sportowa – współczesne metody diagnostyki i leczenia”. Anna Jegier, Krystyna Nazar, Artur Dziak, 2013, “Medycyna sportowa”. Praktyczna Fizjoterapia & Rehabilitacja / 2018 – ”Propozycja programu fizjoterapeutycznego w leczeniu zachowawczym neuropatii nerwu Baxtera” mgr Anna Skulimowska & Bryłka, dr n. med. Paweł Kołodziejski. Ortho Virginia – Minimally Invasive Achilles: Haglund’s Syndrome and Endoscopic Calcaneoplasty, Paul J. Switaj. Medical News Today – How do you treat Haglund’s deformity, Jennifer Berry, William Morrison.
. 678 586 677 104 717 541 663 174