Robi się coraz cieplej, wkrótce tłumy turystów wyruszą na szlaki, dlatego dzisiaj opowiem o szczególnie przez nich umiłowanym Tatrzańskim Parku Narodowym Tatrzański Park Narodowy jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski. Usytuowany w południowej jej części, w województwie małopolskim, na granicy ze Słowacją należy do największych, najpiękniejszych i najchętniej odwiedzanych Parków Narodowych w naszym kraju. Problemy ochrony przyrody i niezwykłego krajobrazu tatrzańskiego dostrzeżono już w końcu XIX wieku. W roku 1925 podjęto pierwsze próby utworzenia parku narodowego w Tatrach wspólnie ze Słowacją. Wykupione przez skarb państwa grunty pozwoliły jednak dopiero w 1939 r. na ustanowienie Parku Przyrody w Tatrach. Po II wojnie światowej w roku 1947 powołano odrębną jednostkę administracyjną nazwaną „Tatrzańskim Parkiem Narodowym”. Po stronie słowackiej w 1949 r. został powołany TANAP obejmujący Tatry Wysokie, Bielskie i część Zachodnich. Ostatecznie Tatrzański Park Narodowy został utworzony na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 października 1954 roku i rozpoczął swą działalność z dniem 1 stycznia 1955 roku. Siedzibą Parku jest Zakopane. W 1992 r. Tatrzański Park Narodowy wraz ze swym słowackim odpowiednikiem TANAPem został włączony przez UNESCO do Światowego Programu Rezerwatów Biosfery M&B (Man and Biosphere). Powierzchnia Parku wynosi 21 164 ha (w tym 11 514 ha jest pod ochroną ścisłą). Około 70% jego powierzchni zajmują lasy i zarośla kosodrzewiny, a pozostałe 30% to murawy wysokogórskie, skały i wody. Park obejmuje najmłodsze, najwyższe i jedyne w Polsce góry typu alpejskiego, które charakteryzują się urozmaiconą rzeźbą terenu z deniwelacjami do 1700 m. Obecny wygląd Tatry zawdzięczają głównie zlodowaceniu w plejstocenie. Najwyższym szczytem polskiej części Tatr i parku są Rysy (2499 m W Tatrzańskim Parku Narodowym poprowadzono ponad 250 km szlaków pieszych o różnym stopniu trudności od bardzo łatwych, spacerowych po wymagające znacznych umiejętności i wyposażonych w urządzenia asekuracyjne jak łańcuchy, klamry, drabinki. Do dyspozycji turystów udostępniono liczne trasy narciarskie zjazdowe i nartostrady. W Tatrzańskim Parku Narodowego turystyka rowerowa uprawiana jest tylko na udostępnionych do tego celu szlakach lub drogach. Ponadto w dolinach Chochołowskiej i Kościeliskiej oraz na drodze do Morskiego Oka kursują pojazdy konne. Na terenie parku znajduje się kolejka linowa z Kuźnic na Kasprowy Wierch, oraz dwa wyciągi krzesełkowe. Przybywający tu turyści mogą zwiedzać 6 jaskiń górskich, wśród nich jedyną z oświetleniem elektrycznym – Jaskinię Mroźną. Występują tu również liczne potoki oraz ok. 30 jezior zwanych „stawami”. Są one ważnym walorem krajobrazowym Tatr Wysokich. Największymi tatrzańskimi stawami są Morskie Oko i Wielki Staw Polski (w Dolinie Pięciu Stawów Polskich). Długość największych potoków przekracza 20 km. Występujące wodospady i wywierzyska, jak np. Wodogrzmoty Mickiewicza są jedną z atrakcji parku. Największym wodospadem jest Wielka Siklawa. Na terenie Parku funkcjonuje 8 schronisk: Schronisko nad Morskim Okiem, Schronisko im. Wincentego Pola na Starej Roztoce, Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich, Schronisko Murowaniec, Hotel Górski na Kalatówkach, Schronisko na Hali Kondratowej, Schronisko na Hali Ornak i Schronisko na Polanie Chochołowskiej. To jedyne miejsca w Parku, gdzie można nocować. Tatrzańska pogoda jest kapryśna i surowa. Istotnym jej elementem są wiatry. Typowo tatrzańskim zjawiskiem jest wyraźnie ciepły wiatr halny z południa, występujący zazwyczaj po okresie silnego nasłonecznia po stronie słowackiej. Może on tworzyć charakterystyczny wał chmur nad główną grania Tatr, podczas gdy niżej po stronie polskiej jest jeszcze ładnie. Trwa kilka godzin, albo i parę dni. Halny o dużej sile łamie drzewa i jest w stanie powalić nawet duże połacie lasu. Klimat gór i ich roślinność cechuje się charakterystyczną piętrowością. Najniższe piętro – regiel dolny – tworzą bory świerkowe, jodły, buki i jawory. Natomiast regiel górny stanowi prawie wyłącznie bór świerkowy. Piętro kosówki (1550 – 1800) porasta roślinność niska (kosodrzewina), a piętro hal to łąki wysokogórskie z bogatą roślinnością alpejską. Na terenie TPN znajduje się wiele gatunków roślin, które nie występują nigdzie indziej na świecie, czyli są endemitami. Do takich gatunków należą: kostrzewa, przymiotno węgierskie, przywrotnik, pszonak Wahlenberga, wiechlina granitowa, wiechlina szlachetna. Świat zwierzęcy parku również składa się z wielu endemicznych oraz rzadkich gatunków będących pod ochroną. Najbardziej znanymi osobliwościami faunistycznymi Tatrzańskiego Parku Narodowego są kozice górskie i świstaki , które podlegają ochronie już od połowy XIX w. Do osobliwości należą również niedźwiedzie brunatne, rysie, wilki, wydry oraz orły przednie, sokoły, pomurniki, płochacze halne, głuszce, cietrzewie oraz jastrzębie. W lasach liczne są za to jelenie, sarny i drobne gryzonie. Logiem Tatrzańskiego Parku Narodowego jest kozica. Pod ochroną są również liczne szałasy i kapliczki, które są świadectwem odrębnego stylu architektonicznego Tatr. Zagrożeniem dla przyrody Tatrzańskiego Parku Narodowego jest kłusownictwo, inwestycje sportowe i turystyczne oraz rozwijające się gospodarczo Zakopane. Kwaśne opady i zanieczyszczenie powietrza też stanowią zagrożenie dla lasów i ekosystemów wodnych TPN. Ponieważ rokrocznie park ten jest odwiedzany przez ogromne rzesze turystów, stanowiących dla niego kolejne zagrożenie wprowadzono opłaty za wstęp na jego teren. Będąc już na tym terenie należy bezwzględnie przestrzegać jego regulaminu, a więc poruszać się tylko oznakowanymi szlakami, nie biwakować, nie zbierać jagód, grzybów, czy okazów roślin i minerałów. Obowiązuje spokój, cisza, niepłoszenie zwierzyny i niezaśmiecanie. Wszyscy chcemy, by piękno i infrastruktura Tatrzańskiego Parku Narodowego cieszyły nasze oczy teraz i w przyszłości. Autorem wszystkich umieszczonych w tym wpisie zdjęć jest Łukasz Wawrzeń – wielki miłośnik wędrówek górskich -za udostępnienie mi ich jeszcze raz serdecznie dziękuję POZDRAWIAM WSZYSTKICH SERDECZNIE Wpis archiwalny – marzec 2012